Zientzialarien babes zabala Urdaibaiko paduren alde
370 ikertzaile baino gehiagok adierazi dute euren oposizioa Urdaibaiko Biosfera Erreserban eraiki nahi den Guggenheim Museoko proiektuaren aurrean, eta eskatu dute euskal kostaldeko hezegunerik baliotsuena babestu eta berreskuratzeko.
Guztira 373 zientzialarik sinatu dute manifestu bat, Bizkaiko Murueta Ontziola dagoen lekuan Guggenheimen beste museo bat eraikitzearen aurka. Dokumentuak, gainera, ontzigintzak lehortu zuen padura eremua leheneratzeko eskatzen du, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barruan, uretako hegaztien kontserbazioa modu eraginkorrean bermatze aldera.
Erantzun zientifiko globala
Ekimen hau nazioarteko Mediterranean Alliance for Wetlands plataformak koordinatu du. Sinatzaileak —doktore tituludunak guztiak— 26 herrialdetako unibertsitate, ikerketa-zentro eta elkarte zientifikoetan ari dira lanean. Nabarmentzekoa da horietako asko eta asko Euskal Herriko Unibertsitateko, Klima Aldaketarako Euskal Zentroko eta CSICeko (Espainiako Ikerketa Zientifikorako Kontseilu Nagusia) ikertzaileak direla.
Sinatzaileen artean daude Espainiako biodibertsitate arloan erreferentzia diren ikertzaileak: Pedro Jordano, José Antonio Donázar eta Luis María Carrascal ekologoak; Fernando Valladares dibulgatzaile zientifikoa; Doñanako Estazio Biologikoko zuzendari ohiak, Javier Castroviejo eta Miguel Delibes; José Luis Tellería eta Carolina Martínez unibertsitateko irakasleak; eta Maria Teresa Tellería, Errege Lorategi Botanikoaren zuzendari ohia.
Kalte ekologiko larriak eta legezkotasunari buruzko zalantzak
Murueta Ontziolak 1943an emandako baimen bati esker eraiki zituen bere instalazioak marearteko eremuan —baimen hori aspaldi iraungi zen—. Ordutik, estuarioa behin eta berriz dragatu izanak eragin ekologiko larriak sortu ditu: ibaiaren hondoak aldatu dira eta 50 hektarea padura baino gehiago lehortu dira.
Zientzialariek ohartarazi dute museoa leku horretan eraikitzeak ekosistema hauskor hori are gehiago kaltetuko lukeela eta kontserbazio-helburuak arriskuan jarriko lituzkeela. Horregatik, Eusko Jaurlaritzari eta Bizkaiko Foru Aldundiari eskatu diete proiektua bertan behera uzteko eta lehentasuna emateko lehortutako padurak berreskuratzeari; horrela, marearteko egoera naturalera itzuli eta ur-hegaztien populazioak babestuko baitira.
Mediterranean Alliance for Wetlands erakundeak manifestua bidali die Eusko Jaurlaritzari, Bizkaiko Foru Aldundiari, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioari, eta Solomon R. Guggenheim Fundazioari.
Urdaibaiko padurak, Bizkaian. Lehen planoan ikus daitezkeen eraikin eta azpiegiturak Murueta Ontziolarenak dira, eta bertan eraiki nahi dute Guggenheim Museoaren egoitza berria (argazkia: Urdaibai Bird Center).
Babestutako paisaia, presiopean
UNESCOk 1984an Biosfera Erreserba izendatua eta Eusko Legebiltzarrak 1989tik babestua, Urdaibaiko estuarioa Ramsar Hitzarmeneko Nazioarteko Garrantziazko Hezeguneen Zerrendan ere sartuta dago.
Babes-figura horiek izan arren, gaur egungo euskal agintariek Guggenheim Bilbao Museoa hedatzeko bi egoitza berri eraikitzea aurreikusi dute erreserbaren barruan. Horietako bat, Murueta Ontziolak okupatzen duen lurzorua, Kontserbazio Bereziko Eremu (KBE) baten ondoan dago eta Hegaztientzako Babes Bereziko Eremu (BBE) baten barruan, Natura 2000 Sarearen parte. Hor eraikitzeak uretako hegaztien populazioan eragin negatiboa areagotuko luke.
Egileari buruz
Aitor Galarza, Biologian doktorea dugu Euskal Herriko Unibertsitatean. 1980ko hamarkadan Urdaibaiko Biosfera Erreserba izendatzeko oinarri izan zen azterlan multidiziplinarra egin zen elkarlanean, eta Aitor talde hartako kide izan zen. horrez gain, ia berrogei urtez aritu da basozain Urdaibain, eta bertako hegaztiei buruzko ikerketa eta dibulgazio lan ugari argitaratu ditu. Berak sustatu du Urdaibairen aldeko manifestua mundu osoko ikertzaileen artean.
Bibliografia
- Arizaga, J.; Garaita, R.; Galarza, A. (2020). Aisialdiko jarduerak iparraldeko Iberiako estuario batean ur-hegaztien kontserbazioarentzako mehatxu nagusi gisa. Animal Biodiversity and Conservation, 43(2): 243–254.
- Arizaga, J.; Amat, J. A.; Monge-Ganuzas, M. (2017). Dragatzeak eta hondakinak botatzeak hegazti litoraletan duen eragin negatiboa iparraldeko Espainiako kostaldeko hezegune batean.Journal for Nature Conservation, 37: 1–7.
